پروفایل برنامه‌ریزی و کنترل پروژه
نادر خرمی راد

درباره گواهی PSM

قبلا درباره گواهی CSM (مخفف Certified ScrumMaster) مختصری نوشته بودم. CSM شناخته شده‌ترین گواهی اسکرام (سبکی در مدیریت پروژه چابک) هست. بعضی‌ها اعتقاد دارن که PSM (مخفف Professional ScrumMaster) با وجود این‌که کمتر از CSM شناخته شده هست، قوی‌تر و قابل اتکاتره.

موضوع در واقع گواهی PSM I هست. این گواهی رو موسسه Scrum.Org میده که علاوه بر اون گواهی PSM II (پیشرفته‌تر)، یه گواهی برای Product Ownerها و یه گواهی دیگه برای Developerها هم داره.

برای شرکت در امتحان نیازی نیست که حتما دوره PSM رو هم گذرونده باشین، ولی تو سایتش تاکید زیادی شده که امکان موفقیت برای کسایی که دوره رونگذروندن خیلی کمه. به نظر من هم کسی که نخواد تو دوره شرکت کنه باید خیلی جدی و سنگین مطالعه کنه. علاوه بر اون، دوره CSM که یکی از معدود دوره‌هایی بوده که تو زندگیم تجربه کردم، به خاطر تسلط مدرس (هنریک نیبرگ) به شیوه تدریس، بسیار جالب، آموزنده و هیجان انگیز بود. اگه توانایی مدرس این دوره حتی نصف هنریک هم باشه، باز ارزش شرکت کردن داره. ظاهرا این مدرس هم سابقه زیادی تو کارش داره.

Scrum.Org یه منبع 17 صفحه‌ای در مورد اسکرام داره که جمع‌بندی ماجراس و به نظر من کسی که می‌خواد موضوع رو خوب بفهمه و تو امتحان هم موفق باشه حتما باید اون رو به دقت خونده باشه و فهمیده باشه. این کتاب برای یادگرفتن اسکرام مناسب نیست، فقط برای جمع‌بندی مناسبه. کتاب رو می‌تونین به رایگان از سایتش دریافت کنین.

منبع دیگه‌ای که برای این آزمون استفاده می‌شه کتاب Agile Project Management with Scrum نوشته Ken Schwaber (متولی این گواهی و از پایه‌گذارهای اسکرام) هست. کتاب خوبیه، ولی باید بدونین که کاملا مبتنی بر بررسی کیس استادی هست و ممکنه برای بعضی‌ها خیلی جالب و برای بعضی‌ها خسته کننده باشه. این کتاب رو می‌تونین از سایت‌هایی که محتوای غیر مجاز دارن دانلود کنین.

در هر حال به نظر من اگه کسی می‌خواد اسکرام رو یاد بگیره خیلی خوبه که کتاب Scrum and XP from the Trenches، نوشته هنریک نیبرگ رو هم بخونه. این کتاب رایگانه و می‌تونین از سایت InfoQ دانلودش کنین. نسخه فارسی اون هم با ترجمه اسد صفری تو همون سایت وجود داره.

یه نکته مهم رو باید در نظر داشته باشین، این‌که موفقیت در این امتحان کاملا مستلزم اینه که با ادبیات و گرایش Schwaber آشنا باشین. گرایش اون خیلی ارتودوکس و خشکه و با کسای دیگه‌ای مثل هنریک نیبرگ که خیلی با مسئله انعطاف‌پذیر برخورد می‌کنن فرق داره.

بعد از این‌که برای امتحان آماده بشین، می‌تونین امتحان آزمایشی Scrum.Org (به اسم Open Assessment) رو بدین. این امتحان 30 سواله و یک ساعت وقت داره. زمانی که برای هر سوال وجود داره بیشتر از دو برابر امتحان اصلیه و حتما باید این مسئله رو هم در نظر داشته باشین. بیشتر از یک بار این امتحان رو بدین. بعضی سوال‌های امتحان اصلی دقیقا مشابه این آزمون هستن. تو سایت گفته شده که امتحان اصلی سخت‌تر از امتحان آزمایشیه، ولی به نظر من سطحشون زیاد با هم فرق نداره.

احتمالا کسایی که برای دوره ثبت نام کرده باشن امتحان رو هم تو بسته ثبت‌نامیشون دارن. بقیه می‌تونن با پرداخت 150 دلار برای امتحان ثبت نام کنن. قیمت امتحان به مراتب کمتر از امتحان‌های دیگه‌ایه که من می‌شناسم (عموما بین 300 تا 600 دلار). اگه تو امتحان قبول نشین، برای دفعه‌های بعد باید دوباره پول بدین و ثبت نام کنین.

بعد از این‌که ثبت نام کنین، یه ایمیل به دستتون می‌رسه و ثبت نام رو تایید می‌کنه. معمولا تا کمتر از یک روز بعد ازاون، پسوردی که باید برای امتحان استفاده کنین هم به دستتون می‌رسه و از اون زمان 14 روز وقت دارین که تو امتحان شرکت کنین. بعد از این‌که امتحان تموم بشه، نتیجه بهتون اعلام می‌شه و از 7 تا 10 روز کاری بعد از اون، گواهی براتون ارسال می‌شه.

امتحان 80 سوال تستیه که یک ساعت وقت داره، نسبتا باید سریع پیش برین. بر خلاف امتحان آزمایشی، می‌تونین به سوال‌های قبلی هم برگردین و لیست سوال‌ها رو هم باز کنین.