پروفایل برنامه‌ریزی و کنترل پروژه
نادر خرمی راد

در ستایش پروژه و پروژه محور بودن

دو اشتباه بین مردم وجود داره:

  1. فکر می‌کنن اگه می‌خوان کاری خوب انجام بشه، باید روش اسم پروژه بذارن و با ابزارهای پروژه مدیریتش کنن.
  2. فکر می‌کنن اگه جایی داره پروژه اجرا می‌کنه باید پروژه محور باشه و پروژه محور بودن صفت الزاما مثبتیه.

هر چیزی پروژه نیست

اگه کاری پروژه نباشه و سعی کنین وانمود کنین که پروژه‌س و بخواین با ابزارهای مدیریت پروژه پیش ببرینش اوضاع بهتر می‌شه؟

نه، احتمالا بدتر هم می‌شه. مدیریت هر کاری ابزارهای خودش رو داره. باید ماهیت واقعی اون کار رو بشناسین و با ابزارهایی که موفقیتشون رو تو اون کار اثبات کردن پیش ببرینشون.

پروژه محور بودن به معنی حرفه‌ای بودن نیست

اصلا “پروژه محور” یعنی چی؟

پروژه محور بودن به این معنی نیست که کار یه شرکت پروژه‌ای باشه. پروژه محور بودن سازمان‌دهی شرکت رو مشخص می‌کنه. اگه یه شرکتی برای هرکدوم از پروژه‌هاش جداگانه نیرو استخدام کنه و همشون تا حد زیادی به لحاظ فنی و اجرایی از دفتر مرکزی مستقل باشن، سازماندهیش می‌شه پروژه محور. یعنی اگه نیروهایی که برای یه شرکت استخدام شدن رو بشه صرفا بر اساس پروژه تقسیم‌بندی کرد، می‌شه پروژه محور. اگه این آدم‌ها تو گروه‌های تخصصی (دپارتمان‌ها) تقسیم شده باشن و به پروژه‌های متعدد سرویس بدن، دیگه پروژه محور نخواهند بود (کارکردی یا ماتریسی می‌شن).

سازمان‌دهی پروژه محور نکات مثبت و منفی خاص خودش رو داره. مثبتش به اینه که آدم‌ها روی پروژه تمرکز دارن و چنتا کار انجام نمی‌دن. از طرف دیگه، تو سازمان جایگاهی ندارن که باعث بشه به جز مدیر پروژه رئیس دیگه‌ای هم داشته باشن و حرف‌ها چنتا بشه و …

نکات منفی هم داره. آدم‌ها دایم میان و می‌رن. دانش کمتری تو شرکت می‌مونه. افرادی که تو سازمان روی پروژه‌های مختلف کار می‌کنن واحدهای تخصصی دارن و اونجا به سرعت پیشرفت می‌کنن، تو حالت پروژه محور چنین سرعتی ندارن. در نهایت، تو حالت پروژه محور منابع بیشتر هدر می‌رن.

با توجه به تمام این‌ها، مثلا به نظر من یه مهندس مشاور به هیچ وجه نباید پروژه محور کار کنه. پیمانکارها هم خیلی وقت‌ها مناسب نیست که پروژه محور کار کنن.

انتخاب سازمان‌دهی باید حساب‌شده باشه. اگه به نفعمونه که پروژه محور کار کنیم، پروژه محور کار کنیم و در غیر این صورت بریم سراغ سازمان‌دهی‌های دیگه.

پس، دو چیز رو فراموش نکنیم:

  1. “پروژه محور” یه صفت خوب، به معنی حرفه‌ای بودن تو کار پروژه و امثال اون‌ها نیست؛ تعریف خاص خودش رو داره.
  2. پروژه محور کار کردن خیلی وقت‌ها انتخاب خوبی نیست و نشان‌دهنده ضعف مدیریتی شرکته.