روش مناسب برای دنبال کردن مطالب سایتها
اگه به زمینه کاریتون واقعا علاقهمند باشین، قاعدتا دلتون میخواد مطالبی که در اون مورد تو اینترنت منتشر میشه رو دنبال کنین. چطوری این کار رو میکنین؟
- اگه لیستی از سایتهای مفید داشته باشین و چند وقت یه بار بهشون سر بزنین کار سختیه (توجیهپذیر نیست که هر بار صد تا دویست سایت رو باز کنین که بلکه چهارتاشون مطلب جدیدی منتشر کرده باشن).
- اگه از طریق شبکههای اجتماعی مثل لینکدین و فیسبوک مطالب رو دنبال کنین اصلا جالب و موثر نیست؛ خصوصا که چنین جاهایی همه چیز تجاری و غیر واقعیه، و الگوریتمهای اونها هم برای بهینه بودن دسترسی به مطالب تهیه نشدن، برای بیشتر آنلاین نگه داشتن کاربر طراحی شدن تا بتونن آگهیهای بیشتری بهشون نشون بدن. این روزها به ندرت میشه محتوای واقعی تو لینکدین پیدا کرد و همه چیز مستقیم یا غیر مستقیم جنبه تجاری داره. اگه محتوای واقعی هم وجود داشته باشه بین متنهای بیمعنی گم میشه.
- اگه بخواین تو خبرنامه همه سایتها عضو بشین تا مطالب جدید رو با ایمیل دریافت کنین هم مدیریت ایمیلهاتون خیلی سخت میشه و هم اینکه خیلی از سایتهایی که ممکنه بخواین دنبال کنین خبرنامه ندارن.
دلیل اینکه تصمیم گرفتم این ماجرا رو توضیح بدم این بود که چند نفر سوال کرده بودن که ربات تلگرام سایت هنوز کار میکنه یا نه. جوابش هم اینه که متاسفانه سرویس آنلاینی که برای ربات استفاده کرده بودم دیگه فعال نیست. میتونین به جای اون تو خبرنامه سایت عضو بشین، ولی راه خیلی بهتری هم وجود داره که میخوام تو این مطلب توضیحش بدم.
قبل از اینکه راه مناسب رو توضیح بدم این رو هم بگم که استفاده از این روش میتونه به روند یادگیریتون کمک کنه. اینترنت زمانی محلی برای نشر اطلاعات و مکالمههای معنیدار بود، ولی متاسفانه سال به سال تجاریتر و بیمعنیتر میشه و همراه خودش کاربران رو هم سطحیتر و وقتتلفکنتر میکنه؛ این چیزیه که من رو خیلی نگران میکنه. با این حال، میتونین از این روند فاصله بگیرین و به رشد شخصی خودتون کمک کنین.
بهترین روش برای دنبال کردن مطالب سایتها، استفاده از feed اونهاست.
شیوه استفاده از فید
فید هر سایت یه فایل XML هست که محتوای آخرین مطالب سایت رو به شکلی استاندارد (RSS یا Atom) منتشر میکنه. برای استفاده از فید، باید از یه نرمافزار فیدخون استفاده کنین که میدونه چطوری این قالبها رو بخونه. روش کار اینه که آدرس فیلد همه سایتهایی که میخواین دنبال کنین رو تو اون نرمافزار وارد میکنین. بعد از اون، هروقت که بخواین به جای اینکه به همه سایتها سر بزنین، اون نرمافزار رو باز میکنین تا همه فیدها رو چک کنه و لیستی از آخرین مطالب همه سایتها بهتون بده.
فید خیلی از سایتها برای هر مدخل کل محتوا رو داره و در نتیجه میتونین محتوای سایت رو داخل نرمافزار فیدخون مطالعه کنین. بعضی سایتها متاسفانه فقط خلاصه مطالبشون رو تو فید منتشر میکنن و خواننده مجبور میشه برای مطالعه مطلب به سایت مراجعه کنه.
نرمافزارهای فیدخون
در گذشتههای دور اکثرا فید رو با کلاینتهای ایمیل، یا با مرورگرهایی مثل اوپرا میخوندیم. بعد از اون Google Reader اومد و خیلی رایج شد. گوگل این نرمافزار رو چند سال پیش منقضی کرد و کاربرهاش مجبور شدن به جاهای دیگه مهاجرت کنن. بعضیها الان از نرمافزارهای آنلاینی مثل Feedly استفاده میکنن و بعضیها هم از نرمافزارهای نصب شده تو کامپیوتر خودشون استفاده میکنن. من خودم از یه نرمافزار ترمینالی به اسم Newsboat استفاده میکنم و خیلی هم ازش راضیام. البته اگه مثل اکثر آدمها عادت به استفاده از نرمافزارهای ترمینالی ندارین، جای نگرانی نیست؛ انواع و اقسام نرمافزارهای گرافیکی براش وجود داره.
پیدا کردن آدرسهای فید
بعد از اینکه نرمافزار فیدخونی که براتون مناسب باشه رو انتخاب کردین، وقت اونه که آدرس فید سایتهایی که میخواین دنبال کنین رو توش وارد کنین.
تو بعضی سرویسها (مثل Feedly) میشه آدرس اصلی سایت رو وارد کنین و اون سرویس خودش میگرده و آدرس فید سایت رو براتون پیدا میکنه و برای استفادههای بعدی ذخیرهش میکنه. ولی اگه نرمافزاری که میخواین استفاده کنین چنین قابلیتی نداشته باشه باید خودتون آدرس فید رو پیدا کنین.
اصولا هر سایت آبرومندی که به طور دورهای مطلب منتشر میکنه فید هم داره (یا حداقل باید داشته باشه). اگه تو منوها بگردین احتمالا میتونین اون رو با عبارتهایی مثل RSS Feed یا Atom Feed پیدا کنین و لینکش رو کپی کنین تو نرمافزار فیدخونتون. با این حال، حتی اگه تو منوهای سایت هم نتونین پیداش کنین باز هم احتمالا وجود داشته باشه و بتونین با نگاه کردن به سورس صفحه پیداش کنین. تو منوهای مرورگر وبتون گزینهای مثل View Page Source وجود داره که وقتی اون رو بزنین میتونین محتوای خام صفحه رو ببینین. حالا تو اون محتوا عبارت XML رو جستجو کنین؛ اگه فید وجود داشته باشه بین جوابها به اون هم میرسین. تو سایت من عبارتی که آدرس فید رو مشخص میکنه اینه:
<link rel=alternate type=application/rss+xml href=https://khorramirad.com/index.xml>
عبارت application/rss+xml مشخص میکنه که فایل مقصد فید از نوع RSS هست. بعضی فیدها به جای RSS از نوع Atom هستن. در هر حال، الان میدونین که آدرس فید سایت من https://khorramirad.com/index.xml هست و میتونین اون رو تو نرمافزار فیدخونتون وارد کنین.
سایتهای خیلی کمی هم وجود دارن که فید دارن، ولی آدرس فیدشون تو سورس مشخص نیست. تو این حالت اگه فیدی براش وجود داشته باشه میتونین با جستجو تو منابع آنلاین پیداش کنین. مثلا Reddit فید داره، ولی تو سورس و منوها آدرسش مشخص نیست. روش کار اینه که اگه میخواین سابردیتی مثل https://www.reddit.com/r/projectmanagement/ رو دنبال کنین، آدرس فیدش https://www.reddit.com/r/projectmanagement.rss خواهد بود.
آدرسهای نمونه
برای نمونه چنتا آدرس فید جالب که به پروژه مربوط میشه رو پیشنهاد میدم. در نظر داشته باشین که اینها همه آدرس فید هستن و به جای اینکه اونها رو مستقیم باز کنین، باید کپی کنینشون تو نرمافزار فیدخونتون:
- وبلاگ PMI، که شامل مطالبی که تو تیم تالیف نسخه جدید پمباک در مورد رویکرد جدید مینویسیم هم میشه.
- وبلاگ اکسلس در مورد مدیریت پروژه
- یادداشتهای Kent Beck در مورد چابکی
- مقالههای scrum.org در مورد چابکی
- مطالب Henny Portman در مورد مدیریت پروژه
- یادداشتهای Mike Cohn در مورد چابکی
و این هم تعدای فیلد فارسی:
البته متاسفانه لیست طولانیای نیست، چون هم سایتهای فارسیای که محتوای واقعی تولید کنن خیلی کمن و هم اینکه بین اونها بعضیهاشون فید ندارن.
پیشنهاد آخر
اگه به حوزه کاریتون علاقهمند هستین، همین امروز دست به کار بشین و یه وبلاگ تو Blogger یا Wordpress.com راه بندازین و در مورد تجربههایی که کسب میکنین بنویسین. این کار انگیزهای میشه برای یادگیری بیشتر، آشنا شدن با بقیه افراد موثر در حوزه کاریتون، بهتر شدن نوشتارتون و خیلی چیزهای خوب دیگه.