پروفایل برنامه‌ریزی و کنترل پروژه
نادر خرمی راد

آماده شدن پیش‌نویس نسخه هفتم پم‌باک

بالاخره پیش‌نویس نسخه هفتم آماده شد و سه چهار روز دیگه در اختیار عموم قرار می‌گیره. بعد از انتشار مطلب دیگه‌ای تو سایت می‌ذارم و توضیح می‌دم که چطوری می‌شه بهش دسترسی پیدا کنین.

الان می‌خوام یه توضیح کلی در مورد نسخه جدید پم‌باک بدم، چون با نسخه‌های قبلی خیلی فرق داره و خیلی‌ها ممکنه با دیدن پیش‌نویس شوکه بشن!

از دو بخش به سه بخش

نسخه‌های قبلی پم‌باک دو بخش کلی داشتن که تمایزشون زیاد مشخص نبود. این تمایز الان خیلی مهم‌تر شده و به جای دو بخش هم سه بخش داریم، برای همین می‌خوام توضیحشون بدم.

دو بخشی که قبلا وجود داشت «استاندارد» و «راهنما» بود. استاندارد بخشی از کتابه که با ضوابط سختگیرانه‌تری تدوین می‌شه و رویکرد اصلی رو نشون می‌ده و راهنما چیزیه که جرئیات بیشتری به اون اضافه می‌کنه. استاندارد بودن بخش اول به معنی تبعیت کردن از تعریف استاندارد انسی (موسسه ملی استاندارد آمریکا) هست. البته به خاطر ماهیت بین‌المللی پم‌باک خیلی بهتر بود که به جای یه مرجع ملی از یه مرجع بین‌المللی، یعنی ایزو، استفاده میشد، که متاسفانه این اتفاق نیفتاده.

تو نسخه‌های قبلی، بخشی که فرآیندها رو از زاویه دید گروه‌های فرآیندی بررسی می‌کرد استاندارد بود و بخشی که اون‌ها رو از زاویه حوزه‌های دانش توضیح می‌داد راهنما بود. تو نسخه‌های اول و دوم این تفکیک و تفاوت ماهیت اون بخش‌ها اصلا مشخص نبود، ولی تو نسخه‌ای بعد بخشی که استاندارد به حساب میومد کاملا جدا شد و در عنوان اون بخش هم کلمه استاندارد ذکر شد. این ماجرا ادامه داشت تا نسخه پنجم، که یه دفعه‌ای استاندارد تبدیل شد به یکی از پیوست‌های کتاب، که انتخاب عجیبی بود. تو نسخه ششم ماجرا برعکس شد و کل کتاب به دو بخش تقسیم شد، یکی به وضوح استاندارده و اونیکی راهنما.

محتوای استاندارد و راهنما تو نسخه‌های قبلی فرق چندانی نداشت و به همین خاطر تیم تالیف همیشه سردرگم بود که اون‌ها رو چطوری تنظیم کنن. این ماجرا دیگه وجود نداره و از الان به بعد استاندارد و راهنما موضوع‌های کاملا متفاوتی دارن که در ادامه توضیح می‌دم.

نسخه هفتم پم‌باک به جای دو بخش، سه بخش داره:

  1. استاندارد
  2. راهنمای اصلی
  3. راهنمای آنلاین

دو بخش اول تو کتاب هستن و بخش سوم تو یه بستر آنلاین در اختیار اعضا قرار می‌گیره. دو بخش اول که جزئی از کتاب هستن مثل قدیم در بازه‌های حدودا چهارساله بازبینی می‌شن، ولی بخش سوم که آنلاینه دایما در حال تغییر خواهد بود.

محتوای جدید پم‌باک

نسخه‌های قبلی پم‌باک مبتنی بر فرآیند بودن، ولی نسخه جدید مبتنی بر اصوله. تمام فرآیندها، گروه‌های فرآیندی و حوزه‌های دانش، یعنی کل محتوای قدیمی پم‌باک، به بخش سوم (راهنمای آنلاین) منتقل شده و دیگه جزئی از کتاب نیست. به همین خاطر تو پیش‌نویسی که به زودی می‌تونین ببینین هم وجود نخواهند داشت. اگه خیلی به فرآیندها علاقه داشتین از این‌که خبری از اون‌ها نیست زیاد نگران نباشین، چون از بین نرفتن و فقط جاشون عوض شده. البته، شکی نیست که این رویکرد به این معنیه که فرآیندها به اندازه قدیم برای ما اهمیت ندارن.

بخش استاندارد نسخه هفتم به جز یه مقدمه و یه فصل درباره سیستم تولید ارزش در پروژه، فقط یه بخش اصلی داره و اون هم درباره اصوله.

بخش راهنمای اصلی در نسخه هفتم دو زیرمجموعه عمده داره، یکی درباره روش‌ها، تکنیک‌ها و مدل‌هاس و یکی دیگه درباره اختصاصی‌سازی.

محتوای پیش‌نویس

چند ساعت پیش نسخه صفحه‌بندی شده پیش‌نویس رو برای من فرستادن و کلا شده حدود ۴۰ صفحه، که به مراتب از حجم نسخه قبلی کمتره. البته یه دلیلش هم اینه که این پیش‌نویس فقط بخش استاندارد نسخه هفتمه و برای بخش راهنما پیش‌نویس عمومی منتشر نخواهد شد. کلا برنامه ما این بود که کل کتاب کمتر از ۲۵۰ صفحه باشه که ارتباط برقرار کردن باهاش برای عموم مخاطب‌ها راحت‌تر بشه.

پیش‌نویس به مدت یک ماه در اختیار عموم قرار می‌گیره و هر کسی که مایل باشه می‌تونه نظرش رو درباره بخش‌های مختلف برای ما بفرسته. بعد از اون کار بررسی نظرها شروع می‌شه که به خاطر زیاد بودن تعداد نظرها کار خیلی بزرگیه. هر نظری رو دو نفر از تیم بررسی می‌کنیم و در موردش جداگانه تصمیم می‌گیریم. اگه تصمیمون یکسان نباشه، یه نفر سوم هم نظر رو می‌بینه و تصمیمش رو اعلام می‌کنه و بر اساس ترکیب این سه نظر جلو می‌ریم. بعضی نظرها که پیچیدگی ایجاد کنن یا اهمیت خاصی داشته باشن رو از این روند جدا می‌کنیم و به طور دسته‌جمعی تو جلسه حضوری بررسی می‌کنیم و به نتیجه می‌رسیم.

در نهایت همه این کارها که تموم بشه، نسخه هفتم یه زمانی بین اواسط ۲۰۲۰ تا اوایل ۲۰۲۱ منتشر می‌شه.

آزمون PMP

من، و بقیه اعضای تیم تدوین پم‌باک، دخالت مستقیمی تو آزمون پی ام پی نداریم. تغییرهای زیادی قراره تو آزمون و همینطور سیستم همکاری R.E.P.ها با PMI بیفته. بعضی از تصمیم‌های نهایی در آینده نزدیک گرفته می‌شه و بعد از اون تو مطلب جداگانه‌ای تغییرها رو توضیح خواهم داد.